RABOBANK: EEN REIS IN LEIDERSCHAPSTRANSFORMATIE

Verandering zit Rabobank in het bloed, zegt leiderschaps- en talentmanager Judith Sasburg. Door de jaren heen investeerde de bank enorm veel tijd en moeite om zichzelf telkens opnieuw heruit te vinden, ook op het vlak van leiderschap. “We hebben het als coöperatieve bank altijd erg relevant gevonden om mensen persoonlijk te empoweren, maar waar we vroeger vooral focusten op individueel leiderschap vinden we het vandaag belangrijk dat mensen zich breder ontwikkelen. We willen onze medewerkers en leiders helpen om van ‘mij’, naar ‘wij’ naar ‘society’ te gaan.”

Over hokjes en functies heen

Dat ‘leiderschap van de toekomst’ was meteen ook de inspiratie voor de uitwerking van een heel nieuw leiderschapstraject. En eenvoud siert: op een powerpointslide ziet dat traject er heel overzichtelijk uit. Vier aaneengeschakelde ballonnetjes stellen vier basecamps voor, georganiseerd rond de verschillende dimensies van leiderschap. “Als ik dit diagram toon tijdens een presentatie, dan krijg ik meteen allerlei vragen”, glimlacht Judith. “Hoe ziet het dagprogramma eruit? Welke lectuur hoort erbij? Welke businesscase moeten we voorbereiden? Mijn antwoord is dan altijd heel eerlijk: dat kan ik nu nog niet zeggen. Voorlopig is het dit.”

“Over een tweetal weken gaat onze vierde basecamp van start”, legt de L&D-manager uit. “Slechts de helft van het programma ligt vast nu. Dat kan heel oncomfortabel aanvoelen, zowel voor mezelf als voor de deelnemers, maar in het huidige landschap is het compleet onzinnig om nu al vast te leggen wat we over x-aantal tijd gaan doen. Als wij onze leiders vragen om op te staan en te dúrven, dan moeten we dat zelf als L&D-experts ook doen.”

Tri-race

Leren van elkaar, los van de dagdagelijkse verhoudingen, doen de participanten ook in Tri-race, een businesssimulatie die Vlerick voor dit programma ontwikkelde. Elk van de deelnemers krijgt een rol toebedeeld in een bedrijf, genaamd Tri-race. Het is voor de gelegenheid geen bank, wel een onderneming die triatlonuitrusting produceert. “Een metafoor voor agility”, legt Vlerick-professor in leiderschap Katleen De Stobbeleir uit. “Triatlon draait om multidisciplinariteit en aanpassingsvermogen. Dat zijn uiteraard talenten die in elke organisatie op zijn plaats zijn. De topics en dynamieken die in de simulatie verwerkt zitten, zijn voor de deelnemers ook heel herkenbaar.”

Aan het rollenspel is een opdracht verbonden. De onderneming Tri-race staat voor een aantal uitdagingen. Tegen het eind van de dag moeten de deelnemers een transformatieplan voor de organisatie klaar hebben. “Dat plan moeten ze voorleggen aan de facilitators die hen de hele dag observeren – de ‘externe raad van bestuur’. De simulatie draait echter niet zozeer om de inhoud die de participanten aanbrengen, wel om de menselijke interacties waar ze doorheen gaan.”

Dat het om een simulatie gaat, vergeten de deelnemers verrassend snel, geeft de docente aan. “Wat je ziet tijdens zo’n oefening, is dat mensen al snel vervallen in hun gebruikelijke patronen. Daarover geven de coaches hen dan feedback. Je ziet dat sommige deelnemers dit als een kans zien om te experimenteren met nieuwe gedragingen. Vaak ontdekken de rollenspelers ook wat hun coping mechanismen zijn als ze onder druk komen te staan of teleurgesteld worden.”

Leidende coalitie

Het kernprincipe van deze oefening, maar evengoed van de andere workshops, is zelfreflectie. “Voor veel mensen is Tri-race niet echt pure fun”, stelt Katleen De Stobbeleir vast. “Deelnemers raken wel eens gefrustreerd door hun eigen beperkingen. Maar achteraf hebben ze wel echt het gevoel dat ze iets geleerd hebben. Ze beseffen dat leren niet altijd gaat over indruk maken of een goede show geven, het kan ook een pijnlijk proces zijn.”

Dieper graven in zichzelf doen de nieuwe leiders van Rabobank ook tijdens een nature quest, een business challenge, diverse skillinglabs of in de persoonlijke uitdagingen die ze meekrijgen van de coaches. “Alles hangt samen en wat je doet tijdens één onderdeel, beïnvloedt de inhoud van een ander”, besluit Judith Sasburg. “Zo groeien de deelnemers elk via hun eigen parcours naar een gedeelde skillset, een gedeelde mentaliteit en een gedeelde praktijk. Want het is mooi om geïnspireerd te worden, maar je moet het natuurlijk ook wel gewoon dóen. We investeren ook echt in onze leidinggevenden als groep. Zo hopen we dat onze leading coalition met elke nieuwe lichting groeit.”