Belgische overnamemarkt in lockdown als gevolg van Covid-19

Resultaten van de M&A Monitor 2020

Gianni Spolverato

Door Gianni Spolverato

Doctoral Researcher, Accounting & Finance

Mathieu Luypaert

Door Mathieu Luypaert

Professor of Corporate Finance

14 mei 2020

De Belgische fusie- en overnamemarkt kende in 2019 een goed en stabiel jaar met een lichte groei in het segment van de kleinere transacties. Als gevolg van de Covid-19 pandemie wordt echter verwacht dat de fusie- en overnameactiviteiten in 2020 met meer dan 30% zullen dalen. Bovendien verwacht 60% van de Belgische experten ook een prijsdaling van meer dan 10%. Omwille van liquiditeitsproblemen bij heel wat bedrijven zouden verder ook de machtsverhoudingen kunnen verschuiven waarbij vooral kopers in een sterke onderhandelingspositie terechtkomen. Ten slotte werd er voor het eerst ook gevraagd naar de te verwachten impact van een overname op de toekomstige tewerkstelling. Die impact blijkt over de hele lijn positief te zijn.

iStock-1003395964.jpg

Dat zijn de belangrijkste conclusies van de zevende editie van de M&A Monitor, een jaarlijkse bevraging bij ongeveer 110 Belgische fusie- en overnamespecialisten, waaronder corporate finance adviseurs, private equity investeerders, brokers, bankiers, en advocaten.

Het onderzoek peilt enerzijds naar hun ervaringen op de M&A-markt en de deals waar ze bij betrokken waren in 2019, en anderzijds naar hun verwachtingen voor 2020. Om die verwachtingen correct te kunnen inschatten, werd er in de tweede helft van maart een bijkomende bevraging uitgestuurd die specifiek peilde naar de verwachte impact van de Covid-19 pandemie. Het onderzoek werd uitgevoerd door professor Mathieu Luypaert en onderzoeker Gianni Spolverato van het Centre for Mergers, Acquisitions & Buyouts aan Vlerick Business School in samenwerking met Bank J.Van Breda & CoBDONautaDutilh en Sowaccess.

Aantal overnamedeals stabiel in 2019

In vergelijking met het topjaar 2018 werd de Belgische fusie- en overnamemarkt in 2019 over het algemeen gekenmerkt door stabilisering. 40% van de respondenten stelde in vergelijking met 2018 geen significante stijging van het aantal transacties vast. Toch zijn er een aantal afwijkende tendensen:

  • 70% van de bevraagden zag het aantal transacties in het segment van kleinere deals (minder dan 5 miljoen euro) wel stijgen in 2019.
  • Verder was er een dalende trend in het aantal partijen dat gemiddeld een bod uitbrengt op een target. In 2017 waren dat er nog 5, in 2018 gemiddeld 4 en in 2019 nog 3. 
  • Ten slotte is er ook een duidelijke daling in het aantal buitenlandse transacties: terwijl in 2017 nog 36% van alle transacties door Belgische overnemers buitenlands was, is dat in 2019 nog slechts 1 op 5 (22%).

Volgens professor Mathieu Luypaert is er ook internationaal meer protectionisme waarneembaar: “Wereldwijd daalt het aantal buitenlandse transacties dit jaar onder de 25%. Dat is vergelijkbaar met cijfers uit eerdere crisisperiodes. De handelsoorlogen en Brexit hebben er dus – zelfs zonder de Corona-uitbraak – voor gezorgd dat overnamemarkten zich veel meer op zichzelf gaan terugplooien.”

Geen grote verschuivingen in de waardering

In 2019 werd bij de overname van een bedrijf over alle groottesegmenten heen gemiddeld 6,5 keer de EBITDA-waarde (d.i. de operationele kasstroom) betaald. Dat is hetzelfde als in 2018.

  • Bij grote transacties boven de 100 miljoen euro lag het gemiddelde op 12.
  • Bij kleinere transacties onder 1 miljoen euro was dat gemiddeld 5,1.
  • Qua sector bleven we ook in 2019 de hoogste multiples terugvinden in farma (9,4), chemie (9,1) en technologie (8,9). De laagste overnameprijzen zijn te vinden in de retail (5,8), logistiek (5,6) en bouw (4,8).

“De prijzen zijn al gedurende een aantal jaren over alle segmenten heen heel stabiel,” zegt Mathieu Luypaert. “Tussen 2013 en 2017 zagen we een duidelijk stijgende trend, maar daarna was de piek bereikt. Echter: de markt zakte daarna niet in elkaar, maar heeft zich gestabiliseerd.”

Covid-19 zet de fusie- en overnamemarkt op zijn kop

Als gevolg van de lockdown in heel wat landen staan lopende deals momenteel meestal ‘on hold’ en er worden bijna geen nieuwe deals meer geïnitieerd. Ook de verwachtingen van de respondenten voor de rest van 2020 zijn eerder negatief, zowel voor het aantal transacties als wat de overnameprijzen betreft:

  • 58% van de respondenten verwacht een daling van meer dan 30% in het aantal overnametransacties in 2020, en dat zowel voor binnenlandse transacties als voor deals over de grenzen heen.

Mathieu Luypaert: “Op heel korte termijn spelen een aantal praktische zaken: het verbod op fysieke bedrijfsbezoeken bemoeilijkt de onderhandelingen, het due diligence proces kan niet naar behoren uitgevoerd worden, veel regelgevende instanties werken momenteel niet normaal,… Bij reeds getekende transacties beroepen overnemers zich op speciale clausules in de contracten die het mogelijk maken om zich terug te trekken bij extreme omstandigheden. Maar ook op langere termijn kan vooral de economische impact van Covid-19 voor een dip op de overnamemarkt zorgen. Wanneer de economie het goed doet en beurskoersen hoog zijn, zien we typisch meer overnames. Ook banken zijn meer geneigd tot financiering. Hoe langer de gevolgen van Corona blijven aanslepen, hoe groter de kans op een negatief effect op de overnamemarkt.”

  • 60% van de respondenten verwacht dat de waardering van bedrijven met meer dan 10% zal dalen; 1 op 5 verwacht zelfs een daling van meer dan 20% in de multiples.

“Niet alleen de multiple die voor 2019 gemiddeld op 6,5 lag kan dalen, maar ook de EBITDA-waarde van het bedrijf zelf kan als gevolg van Covid-19 naar beneden gaan,” licht Mathieu Luypaert toe. “Je hebt dus een dubbele impact op de prijzen. Het bepalen van de correcte prijs wordt dus steeds moeilijker en kan voor grote discussies tussen koper en verkoper zorgen. De resultaten van het huidige jaar zullen immers veel negatiever zijn en weerspiegelen niet de normale bedrijfsresultaten. Het is dus belangrijk om te bepalen in hoeverre de daling in de EBITDA van 2020 een structureel dan wel tijdelijke effect is.”

Gouden zaakjes?

Op termijn zijn er door de Covid-19 pandemie voor kopers die nog over cash beschikken mogelijks goede zaken te doen. Enerzijds is er een verwachte daling van de prijzen. Anderzijds komen aantrekkelijke bedrijven met waardevolle technologieën mogelijks onverwacht op de markt omwille van liquiditeitsproblemen. In slechts een paar maanden tijd zou er een verschuiving kunnen plaatsvinden van verkoop- naar aankoopmarkt waarbij de kopers in een sterke onderhandelingspositie terecht komen.

“Vooral heel grote spelers, zeker in de farma en de tech-industrie, zijn minder geïmpacteerd door Covid-19. Ze hebben vaak nog voldoende cash uitstaan, en kunnen daar nu gebruik van maken om op een goedkope manier immateriële kennis te verwerven. Ook voor private equity bedrijven zijn er nog veel opportuniteiten. Maar het grootste gevaar komt uit het buitenland. Het is opletten geblazen om te vermijden dat strategisch belangrijke bedrijven geheel of gedeeltelijk in handen komen van fondsen uit het Midden-Oosten of Azië en dat we op die manier belangrijke beslissingscentra of technologieën verliezen.”

Impact op tewerkstelling is veeleer positief

In tegenstelling tot de verwachtingen staat een overname niet automatisch gelijk met een negatieve herstructurering op HR-vlak: 38% van de respondenten verwacht voor de overnames uit 2019 een stijging van de tewerkstelling in de komende 3 jaar.

  • Dat geldt zowel voor strategische als financiële kopers, als voor binnenlandse of buitenlandse kopers.
  • Voor slechts 11% van de binnenlandse transacties (en 17% van de buitenlandse transacties) verwacht men een negatief effect op de tewerkstelling in de drie jaar na overname.

Mathieu Luypaert besluit: “Dat is goed nieuws in het licht van een mogelijke stijging van de werkloosheid als gevolg van de Covid-19 pandemie.”

Neem contact op!

Mathieu Luypaert

Mathieu Luypaert

Professor Corporate Finance