Het einde van de sociale media (in hun huidige vorm)

Waarom de plotse en ingrijpende digitalisering van onze communicatie ons eraan zal herinneren hoe belangrijk diepgaande interactie is, zowel in het bedrijfsleven als thuis.

iStock-1173494842

Belangrijkste inzichten

  • Sociale media en webinars kunnen handig zijn om nieuws te verspreiden, maar volstaan niet langer om je te onderscheiden of een hechte connectie op te bouwen met je publiek.
  • Tijdens een crisis is het van cruciaal belang om op zoek te gaan naar alternatieve manieren om diepgaande, interessante dialogen te voeren met je stakeholders.
  • Ontwikkel nieuwe gewoontes om één-op-één of in kleine groepjes te communiceren met je klanten en werknemers. Neem van tijd tot tijd contact op, maar zorg er voor dat je goed voorbereid bent. Stuur eens een kaartje, of bel hen even op.

Nu de wereld stilaan recht krabbelt na de nooit geziene lockdown, is de tijd rijp om te focussen op het herstel en de vereisten daarvoor. Dit is een uitstekende gelegenheid om stil te staan bij wat de crisis ons heeft geleerd en wat we meenemen naar de toekomst, maar ook bij het omgekeerde: wat hebben we afgeleerd en wat zullen we achter ons laten? De conclusie kan logisch lijken: weg met vliegreizen, vanaf nu focussen we op online samenwerking.

Creatieve destructie is genadeloos, omdat er op zeer korte tijd nieuwe winnaars en verliezers worden gecreëerd. Zo is de aandelenkoers van Zoom Communications sinds het begin van de lockdown verdubbeld, waardoor het bedrijf nu meer waard is dan de zeven grootste luchtvaartmaatschappijen ter wereld samen. Maar laten we nog geen overhaaste conclusies trekken...

Nieuwe digitale geletterdheid

Onze levens zijn razendsnel gedigitaliseerd (als ze dat al niet waren), met nauwelijks tijd om ons voor te bereiden. Bedrijven, scholen en dokters waren al aan het experimenteren, maar hebben nu definitief de overstap gemaakt naar onlineoplossingen, en ook yogalessen, BBQ-avonden en pianolessen vinden nu online plaats. Wat al ruim een decennium theoretisch min of meer mogelijk was, is nu de norm voor de hele samenleving. Hoewel we deze stap volgens sommigen al veel eerder hadden moeten zetten, heeft het anderen veel moeite gekost om zich aan te passen aan het nieuwe normaal. Toch waren de reacties unaniem zeer positief: het werkt verrassend goed!

Hoewel we de nieuwe digitale geletterdheid gestimuleerd hebben in alle sectoren van de economie en de samenleving, ervaren we ook nieuwe en mogelijks grotere behoeften aan diepgaande digitale connecties. Het werd al snel duidelijk dat bedrijven uit de digitale sector baat hebben bij de huidige crisis, maar het blijkt ook dat we hun producten voor andere doeleinden gaan gebruiken. Facebook meldde tijdens de lockdown bijvoorbeeld een recordaantal gebruikers op zijn platformen. Gedetailleerde gebruiksgegevens tonen echter dat het aantal spraak- en videogesprekken verdubbeld is en dat de duur van groepsvideogesprekken met 1000% is toegenomen.

Meer dan verzet tegen het digitale

De reden lijkt voor de hand te liggen. Wanneer we thuis opgesloten zitten, hebben we meer behoefte aan diepgaande connecties (via videogesprekken of instant messaging met onze beste vrienden) dan aan oppervlakkige contacten, zoals updates posten op onze sociale media. En doordat we vele uren spenderen voor onze computer, laten we ons favoriete toestel – de gsm – wat vaker aan de kant liggen. Dat leidt tot een lichte stagnering in het gebruik van apps. Na een lange dag vol Teams-, Zoom- of Skype-meetings zijn we wellicht niet meer zo geneigd als vroeger om ook 's avonds nog op onze smartphone te blijven scrollen.

We lijken ons echter ook te verzetten tegen die volledig digitale dagen. Sommige ouders merken bijvoorbeeld dat hun kinderen plots meer interesse tonen in de natuur en openluchtactiviteiten. Ook is dit wellicht het ideale moment om nog eens brief te schrijven of een echt boek te lezen. Aangezien nieuwe studies opperen dat velen onder ons Zoom-burnouts ervaren, gaan ook bedrijven op zoek naar innovatieve manieren om een digitale detox in te lassen.

Hernieuwde appreciatie voor connectie en diepgang

Toch zijn we niet noodzakelijk het digitale medium op zich beu. Vaak gaat het eerder om het type content dat we er aantreffen. We bevinden ons in een overgangsfase, waarbij we stilletjes afstappen van sociale media met louter informatieve, hapklare content voor een groot publiek. In plaats daarvan evolueren we richting één-op-ééninteracties of interacties met een kleine groep. Die zorgen namelijk voor directe connectie, langdurige betrokkenheid en diepgaande inzichten. Niet alleen studenten van businessschools appreciëren frequente check-ins en online coachingmomenten buiten het formele curriculum. Ook van leerlingen uit de basisschool en het middelbaar hoor ik positieve ervaringen. Zo noemde iemand het half uur durende één-op-ééngesprek met de leerkracht – wat nooit eerder gebeurd was – het hoogtepunt van de week.

Het gaat dus niet om online versus offline. Het gaat om wat we ermee doen. De toenemende vraag naar diepgaand intellectueel inzicht heeft tijdens de lockdown geleid tot een stijging van het aantal abonnementen op lokale kranten, voornamelijk online, terwijl papieren kranten het hard te verduren krijgen. Hoewel het waarschijnlijk te ver gaat om een parallel te trekken met de vele oma's die hun kleinkinderen nu via Zoom een verhaaltje voorlezen, zullen we dankzij deze situatie misschien een hernieuwde appreciatie ontdekken voor connectie en diepgang, voor zaken die opvallen in de enorme informatiestroom en ons even doen stilstaan.

Voor leidinggevenden biedt dit een nieuwe kans om gerichter en bewuster te interageren met hun stakeholders. Stop met je publiek te bombarderen met updates op sociale media en uitnodigingen voor webinars, en probeer eens iets nieuws. Zowel bij klanten als werknemers is het essentieel om ervoor te zorgen dat ze van jou willen horen, en dat ze je niet beu raken (of je snoozen). Kwaliteit is meer dan ooit belangrijker dan kwantiteit.

Neem contact op!

Fredrik Hacklin

Fredrik Hacklin

Director for the International Business Department and Member of the Executive Committee