Ondernemerschap bevindt zich op het snijvlak van problemen en oplossingen

Daniel maakte tijd vrij in zijn drukke agenda om een bezoek te brengen aan onze Brusselse campus en zijn visie op ondernemerschap te delen met onze Masters- en MBA-studenten. Hij is ervan overtuigd dat zij de generatie zijn die problemen als klimaatverandering, voedseltekorten, nieuwe duurzame levensstijlen en energieproductie kan aanpakken. Volgens hem zijn innovatie en ondernemerschap daarbij essentieel en beschikt Europa over alle nodige ingrediënten – ze moet alleen nog samengevoegd worden.

Ondernemerschap bevindt zich op het snijvlak van problemen en oplossingen

Tijdens zijn recente bezoek aan Brussel maakte Daniel Ek, CEO en medeoprichter van Spotify, tijd vrij in zijn drukke agenda om een bezoek te brengen aan onze Brusselse campus en zijn visie op ondernemerschap te delen met onze Masters- en MBA-studenten. Na het interview door onze decaan Marion Debruyne was er tijd voor vragen van studenten.

Dit zijn de vijf lessen die we trokken uit Daniel Eks gesprek met onze decaan, Marion Debruyne, en de vragen van de studenten.

1/ Ondernemerschap en innovatie zijn geen kwestie van magie, maar van mentaliteit

De meeste ondernemers zijn geen mythische wezens of grote visionairs die de toekomst kunnen voorspellen. Ondernemerschap en innovatie draaien immers bijna nooit om gloednieuwe concepten, producten of diensten, maar om het op vernieuwende manier samenbrengen van twee of meer bestaande zaken. Het enige wat je daarvoor nodig hebt, is een mindset die openstaat voor alles en de licht naïeve overtuiging dat je iets kunt creëren wat voorheen onmogelijk was. Om je visie waar te maken moet je bereid zijn om verschillende opties af te wegen en jezelf kwetsbaar op te stellen. Niet iedereen zal meteen in je idee geloven, dus je zult ongetwijfeld op onbegrip stuiten en misschien zelfs uit de boot vallen. Dat kan mentaal zwaar zijn, want de mens is een groepsdier dat van nature ergens wil bij horen. Die mindset, die sterk verschilt van de traditionelere bedrijfsvisie op basis van een ’nulsomspel’, zal je echter helpen om je bedrijf steeds opnieuw te laten groeien. Als jij de kansen niet grijpt wanneer ze zich voordoen, doet iemand anders het wel.

2/ De waarde van een bedrijf is de som van alle eerder opgeloste problemen

In essentie draait een bedrijf niet om waarde creëren voor jou als ondernemer, maar om waarde creëren voor anderen en oplossingen bieden voor hun problemen. De echte vraag is dus: voor welk probleem heb jij een passie en wil je je tijd, energie en vaardigheden inzetten? Vervolgens moet je het probleem bij de wortel aanpakken door steeds opnieuw de vraag te stellen: "Waarom (niet)?". Het product of de dienst die daaruit ontstaat, bevindt zich op het snijvlak van probleem en oplossing. Het moeilijkste deel van het proces is niet ideeën bedenken, maar op een unieke en creatieve manier problemen verhelpen met oplossingen die een toegevoegde waarde zijn voor je klanten. Zo helpt Spotify artiesten een duurzaam inkomen op te bouwen door piraterij te bestrijden en biedt het tegelijkertijd een geweldige klantervaring door alle muziek ter wereld te verzamelen op één plek. Door een bedrijf op te richten draag je bij aan de samenleving – je probeert immers een bestaand probleem op te lossen. Als je ook nog eens gepassioneerd bent voor dat probleem, staat je niet alleen een boeiend en lonend, maar ook een leuk traject te wachten.

3/ Wees voorbereid op de emotionele rollercoaster

Net als het leven zelf verloopt het ondernemerschap niet lineair. Het kent hoogtepunten, maar ook veel dieptepunten. Helaas wordt praten over die dieptepunten niet altijd geaccepteerd in de samenleving en het bedrijfsleven. Een bedrijf uit de grond stampen gaat vaak gepaard met gevoelens van twijfel en frustratie. Je zult wellicht meerdere keren de handdoek in de ring willen gooien. Op zulke momenten moet je terug naar de tekentafel: enkele stappen terugzetten kan helpen om nieuwe inzichten op te doen en beetje bij beetje bepaalde obstakels te overwinnen. Een andere tip is om je te omringen met mensen die meer ervaring hebben en die bij momenten van twijfel kunnen dienen als klankbord.

4/ Benut je superkracht als ondernemer om financiering te vinden

Als oprichter van een bedrijf is het belangrijk om je visie op te splitsen in concrete, uitvoerbare en betaalbare stappen in plaats van je blind te staren op het totale benodigde financieringsbedrag. Probeer het hele probleem niet in één keer op te lossen, maar ga op zoek naar de grootste onbekende variabele, isoleer die en focus op een eerste, minieme stap in de juiste richting. Stel een eerste mijlpaal en laat al de rest voorlopig achterwege. Ondernemerschap gaat gepaard met een specifieke superkracht: in staat zijn om een visie op te splitsen in 'waar we nu staan' en 'waar we willen staan'. Door een groot probleem te reduceren tot kleinere stappen kun je er ook makkelijker financiering voor vinden.

5/ De enige duurzame concurrentievoordelen zijn snelheid, aanpassingsvermogen en veerkracht

Een markt begint meestal heel klein, maar zodra concurrenten merken dat je iets interessants ontwikkeld hebt, zullen zij de markt ook betreden door in te spelen op diezelfde behoefte. Eén manier om die concurrentie af te weren, is een uniek verdedigingssysteem ontwikkelen waar niemand tegenop kan, zoals intellectuele eigendom. Grote bedrijven zijn erg goed in het optimaliseren van wat ze al doen, maar zowel problemen als behoeften veranderen na verloop van tijd. Een duurzamere manier om de concurrentie voor te blijven, is simpelweg sneller te zijn. Als leidinggevende moet je voortdurend gefocust blijven om het tempo erin te houden. Daarvoor heb je gepassioneerde mensen nodig die continu worden uitgedaagd. Net als in de sportwereld moet je het juiste team op het veld kunnen zetten, afhankelijk van de specifieke omstandigheden en de concurrentie. Je moet hun de ruimte geven om iets nieuws te proberen, te falen en het opnieuw te proberen. Louter ondersteunende processen volstaan niet – daarvoor is een cultuur van veerkracht nodig waarin falen toegestaan is. Want het gezegde klopt: culture eats strategy for breakfast.