Opschalen of verkopen: niet alleen een dilemma voor ondernemers?

Vlerick Insight Talks: professor Miguel Meuleman in gesprek met professor Thomas Hellmann

Miguel Meuleman

Door Miguel Meuleman

Professor of Entrepreneurship

31 mei 2024

Elke scale-up ondernemer staat vroeg of laat voor dit belangrijke dilemma: is het tijd om het bedrijf te verkopen – of is het beter om op te schalen en een nog groter bedrijf op te bouwen? Misschien is de juiste vraag echter niet of je moet verkopen of opschalen, maar veeleer: hoelang moet je blijven opschalen voor je daadwerkelijk verkoopt? Dat was het onderwerp van de keynotespeech op onze Mergers, Acquisitions & Buyouts Conference 2024. Thomas HellmannDP World Professor of Entrepreneurship and Innovation bij Saïd Business School, University of Oxford – had voor zijn lezing een interessant gesprek met Miguel Meuleman, professor ondernemerschap aan Vlerick Business School.

web-insights-thomas-hellmann-miguel-meuleman

Positief dilemma

Thomas Hellmann benadrukt meteen dat de keuze tussen opschalen en verkopen eigenlijk een positief dilemma is. Bedrijven die moeten nadenken over die beslissing doen het goed vergeleken met bedrijven die moeten kiezen tussen overleven of sluiten. Maar de beslissing is wel heel belangrijk, omdat ze de koers van het bedrijf bepaalt voor de oprichters, werknemers en lokale economie.

Video still - Insight Talks - Thomas Hellmann

Het 'opschalen versus verkopen' dilemma

Elke scale-up ondernemer staat vroeg of laat voor dit belangrijke dilemma: is het tijd om het bedrijf te verkopen – of is het beter om op te schalen en een nog groter bedrijf op te bouwen? Professor Miguel Meuleman (Vlerick Business School) interviewt professor Thomas Hellmann (Saïd Business School).

Verkopen is vaak gemakkelijker

Er zijn veel redenen en omstandigheden die een rol spelen in de beslissing, maar volgens Thomas is het veel gemakkelijker om te verkopen. Als je jouw bedrijf van de grond af hebt opgebouwd, is het na jarenlang ploeteren immers veiliger om gewoon te verkopen. Bovendien kan de beslissing om niet te verkopen, uitdraaien op een fiasco. Daarom hebben ondernemers die daarmee worstelen ondersteuning nodig. Zonder de juiste economische structuren kunnen ze de gok om te blijven groeien niet wagen.

Wie beslist?

Niet alleen de oprichters, maar ook de investeerders, de raad van bestuur en het bredere ecosysteem spelen een rol in de keuze tussen verkopen en opschalen. Blijven bedrijven ambitieus groei nastreven, of worden ze overgenomen en gaan ze uiteindelijk op in een grotere onderneming? Veel investeerders – en zeker durfkapitalisten – zijn sterk geneigd om te verkopen, omdat ze onder enorme druk staan om een positief rendement op hun investeringen te verkrijgen. Als je echter te snel verkoopt, krijg je misschien een lagere prijs voor jouw exit. Binnen het huidige model verkopen durfkapitalisten hun aandeel doorgaans na 10 jaar. Het kan langer duren om op te schalen, dus die keuze vergt moed en geduld van investeerders.

De nood aan een Europees scale-up ecosysteem

Wat is de kans op succes? Hoeveel kapitaal is er beschikbaar om door te gaan? Hoe vind je talent? Hoe kun je het juiste managementteam samenstellen? Is de juiste infrastructuur aanwezig? Al die uitdagingen spelen een rol in de beslissing om een overnamebod al dan niet te accepteren. Thomas bespreekt de nood aan een Europees ecosysteem om op te schalen. Zo’n systeem moet bedrijven de benodigde steun bieden, zodat ze hun volle potentieel kunnen verwezenlijken.

Advies voor ondernemers

  • Bouw een schaalbare onderneming op: Veel ondernemingen schalen niet op, omdat ze vanaf het begin niet de juiste infrastructuur of strategie hadden. Opschalen begint dus al in de start-up fase.
  • Zet wat geld opzij: Bekijk het niet als een binaire keuze tussen verkopen en geld – of herinvesteren en alles misschien verliezen door op te schalen. Je moet zoeken naar manieren om wat geld opzij te zetten. Betaal bijvoorbeeld eerst je hypotheek af, neem een korte pauze en schaal dan op.

Financieel rendement en rol van de sector

De beslissing om op te schalen of te verkopen, hangt af van het risico-rendementsprofiel. Opschalen levert hogere rendementen op, maar gaat ook gepaard met grotere risico’s. Het is moeilijk om te bepalen welke beslissing het best zal renderen. Er zijn ondernemers die opschaalden en alles hebben verloren – en er zijn ondernemers die de kans op een groter bedrijf zouden hebben misgelopen als ze toch hadden verkocht. De sector speelt ook een rol. Zo is er in nontech- en lowtechsectoren vaak een beter ontwikkeld scale-upkader. Hightechbedrijven zijn vaak actief in zeer competitieve wereldwijde markten – en binnen hightech zelf zijn er ook enorme verschillen. Opschalen is dan weer veel moeilijker bij bedrijven die zich toespitsen op klimaattechnologie, omdat het een relatief nieuwe industrie is die sterk focust op hardware. In de biotechnologie is de keuze tussen opschalen en verkopen vaak beter omlijnd, door duidelijke en meetbare gegevens en vaste stappen in het ontwikkelingsproces van medicijnen en medische apparaten.

Vermijd een braindrain

Thomas gelooft dat het altijd voordelig is om samen te werken met buitenlandse investeerders, omdat ze helpen met het binnenbrengen van kapitaal. Het verhaal is echter genuanceerder voor buitenlandse overnemers, omdat het soms lijkt alsof ze het bedrijf gewoon willen exporteren. Maar ons start-upsysteem rekent op gunstige exits die middelen in het ecosysteem brengen. Als we buitenlandse overnemers dus weigeren of ontmoedigen, maken we misschien nog veel meer kapot. Om te garanderen dat talent niet gewoon vertrekt, moeten we voor geduld pleiten. Toen Google het Britse DeepMind kocht, was het oorspronkelijk de bedoeling om dit bedrijf te verhuizen naar Silicon Valley, maar de oprichters gingen daar niet mee akkoord. Uiteindelijk mocht DeepMind in het Verenigd Koninkrijk blijven, omdat Google de voordelen van het lokale ecosysteem inzag om het bedrijf verder op te bouwen.

Participants

Klaar om je bedrijf te laten groeien? Het leiden van een snelgroeiend bedrijf is een uitdagende taak die enorm veel kennis en tijd vergt. Met onze Scale-Up Masterclass sla je de fase van vallen en opstaan over. Deze unieke leerervaring zal je voorbereiden op de sprong naar de wereld van snelgroeiende scale-ups en zal een langetermijn impact hebben op je bedrijf, jezelf en je team.

Neem contact op!

Sylien Kesteleyn

Sylien Kesteleyn

Portfolio Manager