Prijzen op Belgische fusie- en overnamemarkt blijven op recordhoogte

Dat zijn de belangrijkste conclusies van de tiende editie van de M&A Monitor, een jaarlijkse bevraging bij 155 Belgische fusie- en overnamespecialisten, waaronder corporate finance adviseurs, private equity investeerders, strategische adviseurs, bankiers, en advocaten. Ze vertegenwoordigen alle industrieën en transactiegroottes. Het onderzoek peilt enerzijds naar hun ervaringen voor de deals waar ze in 2022 bij betrokken waren, en anderzijds naar hun verwachtingen voor 2023. Gezien deze tiende editie werd er ook gepeild naar de evolutie over 10 jaar heen.

Het onderzoek werd uitgevoerd door professor Mathieu Luypaert en onderzoekers Gianni Spolverato en Tom Floru van het Centre for Mergers, Acquisitions & Buyouts aan Vlerick Business School in samenwerking met Bank Van Breda, BDO, Van Olmen & Wynant, en Wallonie Entreprendre.

Overnamemarkt blijft verrassend stabiel

In vergelijking met het recordjaar 2021 – waar wereldwijd voor bijna 6 biljoen dollar aan overnames gespendeerd werd – kent 2022 een significante terugval. Ondanks die daling met 2 biljoen euro behoudt de globale overnamemarkt echter het gemiddelde niveau van de afgelopen 10 jaar.  

Het beeld voor de Belgische fusie- en overnamemarkt in 2022 is niet zo eenduidig en kent grote verschillen naargelang het type transactie. Voor de middelgrote tot grote transacties geeft 50% van de respondenten aan dat de markt gekrompen is. Maar wat betreft de kleine transacties met een waarde lager dan 5 miljoen euro ziet slechts 1 op 3 een daling. Wanneer we kijken naar het type overnemer zijn de overnames door strategische kopers duidelijk een stuk stabieler dan de private equity transacties. 50% stelt een sterke daling in financiële transacties vast, terwijl maar 1 op 3 respondenten hetzelfde ervaart voor strategische transacties.

Mathieu Luypaert, professor in Corporate Finance aan Vlerick Business School:

“De eerste helft van 2022 was vrij stabiel, maar vanaf de zomer zijn de intrestvoeten plots beginnen stijgen, wat vooral een negatieve invloed had op de hele grote transacties. Maar België is en blijft een markt van kleine tot vooral middelgrote deals en zeker het kleine segment is minder onderhevig aan de situatie op de internationale kapitaalmarkten. Overnames zijn daar eerder een gevolg van demografische factoren of een toevallige opportuniteit. Het economische klimaat had daarnaast ook een duidelijke negatieve impact op het aantal overnames door private equity spelers. De stijgende kostprijs van schuldfinanciering betekent immers dat het rendement bij financiële overnames daalt. Maar globaal gezien houdt de Belgische overnamemarkt dus verrassend goed stand. ”

Waardering blijft op recordhoogte

In 2022 werd bij de overname van een bedrijf over alle groottesegmenten heen gemiddeld 6,7 keer de EBITDA-waarde (d.i. de operationele kasstroom) betaald; dat is hetzelfde als in 2021 en 2017 en het hoogste niveau sinds de start van de meting.

• In het kleinere segment van deals met een waarde van minder dan €1 miljoen stijgt de multiple zelfs van 4,5 naar 5; voor deals boven de €100 miljoen werd tot 9,1 keer de EBITDA-waarde betaald, een lichte daling t.o.v. 2021 (9,9)
• De hoogste multiples vinden we terug in technologie (9,4) en farma (9,2); onderaan de lijst vinden we retail, logistiek en de bouwsector (gemiddeld 5).

Mathieu Luypaert: “Dat de overnameprijzen in een context van inflatie en stijgende intrestvoeten stabiel en hoog blijven, is geruststellend nieuws voor verkopers. Wel zien we een opvallende verschuiving in de dealstructuur waar de schuldfinanciering in 2022 naar een dieptepunt zakt. Ofwel zijn banken conservatiever geworden bij het toekennen van overnameleningen, ofwel maken overnemers er minder gebruik van omdat de kostprijs gestegen is. De turbulente markt veroorzaakt ook een stijging in het gebruik van uitgestelde betalingen als middel om de financieringsnood te beperken. In 39% van de transacties maakt men gebruik van een ‘vendor loan’ waarbij de koper een deel van de overnameprijs later mag betalen. En 36% van de transacties worden gefinancierd via een ‘earnout’, een variabele uitgestelde betaling die afhankelijk is van de bedrijfsresultaten post overname.”

Langer dealproces en verschuiving in overnamemotieven

• In 2015 was 60% van de transacties binnen de 6 maanden afgerond, terwijl dat in 2022 nog slechts 40% was. Deze trend is al enkele jaren zichtbaar en blijkt zich door te zetten. Deals duren op vandaag zelfs langer dan tijdens de Covidperiode.
• Qua motieven bij strategische overnames blijft schaalvoordeel sinds 2015 op nummer 1 staan, terwijl cross-selling en het aantrekken van nieuwe technologieën afwisselend op 2 en 3 staan. Opvallende stijger is hier ‘acqui-hiring’; in 2015 stond het aantrekken van talent via een overname slechts op nummer 8, terwijl dat in 2022 de 4^de belangrijkste reden voor een overname was
• Aan de zijde van de financiële kopers heeft sales- en omzetgroei over de jaren heen aan belang gewonnen en is het nu de belangrijkste drijfveer.

Trends en vooruitzichten

• De respondenten geven aan dat de Belgische M&A-markt in de afgelopen 10 jaar veel professioneler geworden is. Overnames werden ook eerder gedaan vanuit groeimotief dan vanuit kostenbesparing.
• Ondanks het gevaar voor een Belgische uitverkoop enkele jaren terug zijn de grensoverschrijdende inkomende en uitgaande transacties over een periode van 10 jaar in balans gebleven.
• Voor de komende 5 jaar verwachten de respondenten meer proactieve deals waarbij de koper zelf actief op zoek gaat naar het juiste target; die zoektocht zal ook steeds meer over de grens gebeuren en data-analyse wint aan belang om potentiële targets te identificeren
• Waar ESG tot nu toe vooral een kwestie was van mogelijke risico’s inschatten, verwachten de respondenten dat ESG-maatstaven – en dan vooral milieufactoren – echt een beslissende factor kunnen worden die zelfs een hogere overnameprijs kan verantwoorden.